Nervus Vagus en onze beide hersenhelften
Werken Beide Hersenhelften op Dezelfde Frequentie? En Wat Heeft de Nervus Vagus Daarmee te Maken?
In de wereld van breinbewustzijn en zelfontwikkeling komt vaak de vraag naar boven: werken onze hersenhelften eigenlijk op dezelfde frequentie? Het lijkt een eenvoudige kwestie, maar het antwoord opent een fascinerende blik op hoe onze hersenen, het zenuwstelsel en zelfs onze gemoedstoestand samenwerken. En wist je dat de nervus vagus hierin een sleutelrol speelt?
Wat bedoelen we eigenlijk met "frequentie"?
In de neurowetenschap verwijst "frequentie" naar hersengolven: elektrische activiteit die meetbaar is via EEG. Deze golven worden ingedeeld in verschillende frequentiebanden, die allemaal een andere mentale staat weerspiegelen:
- Delta (0,5–4 Hz) – diepe slaap en herstel
- Theta (4–8 Hz) – ontspanning, dromen, meditatie
- Alpha (8–13 Hz) – rustige alertheid, flow
- Beta (13–30 Hz) – actieve focus, denken, stress
- Gamma (30+ Hz) – integratie van informatie, bewustzijn
Werken beide hersenhelften op dezelfde frequentie?
Het korte antwoord: nee, en dat is maar goed ook. Onze linker- en rechterhersenhelft zijn functioneel verschillend en kunnen — afhankelijk van je activiteit — verschillende dominante hersengolven vertonen.
- De linkerhersenhelft is vaak actiever bij logisch denken, taal en analyse en toont dan vaak meer beta-golven.
- De rechterhersenhelft speelt een grotere rol bij creativiteit, intuïtie en ontspanning — vaak gepaard met alpha- of theta-activiteit.
Toch betekent dit niet dat je hersenhelften volledig onafhankelijk van elkaar werken. Ze zijn verbonden via het corpus callosum (de hersenbalk), dat zorgt voor coherentie: afstemming tussen beide zijden, zodat samenwerking mogelijk blijft.
En dan… de nervus vagus
Hier komt het interessantste deel: je hersenactiviteit beïnvloedt niet alleen je denken, maar ook je autonome zenuwstelsel – het systeem dat je ademhaling, hartslag en spijsvertering regelt zonder dat je daar bewust over nadenkt.
Een hoofdrolspeler hierin is de nervus vagus — de tiende en langste hersenzenuw. Hij loopt van je hersenstam naar je hart, longen, darmen en andere organen, en regelt je parasympathische zenuwstelsel: rust, herstel, veiligheid.
De wisselwerking tussen hersenfrequenties en de nervus vagus
De relatie tussen hersengolven en de nervus vagus is een tweerichtingsverkeer:
1. Rustige hersenactiviteit stimuleert de nervus vagus
Wanneer je hersengolven verschuiven naar alpha of theta, wordt vaak ook je parasympathisch zenuwstelsel actiever. Je ademhaling vertraagt, je hartslag daalt, en je voelt je kalm. Dit betekent dat je vagale toon verbetert – een maatstaf voor hoe goed je zenuwstelsel in balans is.
2. Vagale stimulatie verandert je hersengolven
Omgekeerd kan het activeren van de nervus vagus — door diepe ademhaling, meditatie, neuriën, zingen of koude blootstelling — ook je hersengolven positief beïnvloeden. Je schuift dan weg van de snelle, stress-gerelateerde beta-frequentie naar de rustiger alpha- en theta-staten.
3. Verschil tussen hersenhelften beïnvloedt autonome balans
Er zijn ook subtiele neurologische aanwijzingen dat:
- De rechterhersenhelft meer invloed heeft op parasympathische functies (rust, herstel)
- De linkerhersenhelft vaker gelinkt is aan sympathische activiteit (actie, stress)
Een disbalans in hersenactiviteit kan dus een verschuiving in je zenuwstelsel veroorzaken – bijvoorbeeld chronische stress of emotionele uitputting.
Wat kun je hiermee?
Het goede nieuws: je kunt zowel je hersengolven als je nervus vagus positief beïnvloeden. Een praktische manieren om beide systemen in harmonie te brengen is onder andere het luisteren naar bilaterale muziek.
Conclusie
Je hersenhelften werken dus niet voortdurend op dezelfde frequentie — en dat is precies wat ze zo krachtig maakt. Ze vullen elkaar aan in een subtiel samenspel van denken, voelen en handelen. De nervus vagus vormt daarbij de brug tussen brein en lichaam, tussen geest en fysiologie. Bij Brainspotting therapie maken we gebruik van bilaterale muziek.