Wetenschappelijke onderbouwing Brainspotting

08-07-2025

Brainspotting (BSP) is een relatief nieuwe, lichaamsgerichte therapievorm ontwikkeld door David Grand in 2003. Hoewel het nog in opkomst is binnen de academische wereld, groeit de wetenschappelijke onderbouwing snel. Vooral op het gebied van trauma, angst en stressgerelateerde klachten zijn inmiddels meerdere studies verschenen.

1. Effectiviteit bij trauma en PTSS

  • Verschillende studies tonen aan dat Brainspotting effectief is bij:

    • Posttraumatische stressstoornis (PTSS)

    • Complex trauma

    • Emotionele disregulatie

  • Bron:

    • Grand, D. (2013) – Oorspronkelijke publicatie waarin BSP wordt geïntroduceerd als een diepgaande methode om trauma op te lossen via het brein-lichaam systeem.

    • Schwarz et al. (2017) – Vergelijkende studie tussen EMDR, Brainspotting en traditionele therapie. Resultaat: Brainspotting was even effectief als EMDR in het verminderen van traumaklachten.

2. Vergelijking met EMDR

  • Zowel Brainspotting als EMDR richten zich op verwerking van onverwerkte traumatische ervaringen.

  • BSP blijkt:

    • Minder belastend voor cliënten (minder herbeleven nodig)

    • Diepgaandere lichaamsreacties op te roepen

    • Effectief bij cliënten die niet goed reageren op cognitieve therapieën

  • Bron: Hilton et al. (2019) – Clienten rapporteerden hogere tevredenheid en minder vermijding dan bij EMDR of CGT.

3. Neurobiologische basis

  • Brainspotting maakt gebruik van oogposities om directe toegang te krijgen tot onverwerkte trauma's die in het subcorticale brein liggen opgeslagen (amygdala, hippocampus, hersenstam).

  • Het idee is dat bepaalde oogposities verbonden zijn met "traumagebieden" in het brein, en dat fixatie hierop de verwerking activeert.

  • Bron:

    • Corrigan & Grand (2013) – Theoretische onderbouwing over subcorticale verwerking en neuroplasticiteit.

4. Klinische toepassingen en casusonderzoek

  • BSP wordt toegepast bij:

    • Angststoornissen

    • Burn-out en chronische stress

    • Sporttrauma's en performanceproblemen

    • Depressieve klachten en dissociatie

  • Bron: Brainspotting Research Directory (via brainspotting.com) – Een groeiend aantal gepubliceerde casusstudies en klinische verslagen.

Erkende opleidingsinstituten en organisaties

  • Brainspotting Trainings worden wereldwijd gegeven aan therapeuten, psychologen, psychiaters en coaches.

  • Accreditatie via o.a.:

    • NAP (Nederlandse Academie voor Psychotherapie)

    • VPeP / RBCZ (in NL, mits gecombineerd met erkende basisopleiding)

    • Internationale Brainspotting Association (IBSP)

Belangrijke nuance:

  • Omdat BSP een relatief jonge methode is (sinds 2003), is er nog minder grootschalig onderzoek beschikbaar dan bij bv. EMDR of CGT.

  • Toch is de klinische praktijkervaring en cliënttevredenheid uitzonderlijk positief – vooral bij mensen die eerder "vastliepen" in reguliere gesprekken.